Datownik to dodatkowa funkcja zegarka, pozwalająca na szybkie sprawdzenie daty, a czasami także dnia tygodnia przy jednym tylko spojrzeniu na tarczę. Tego rodzaju komplikacje zaczęły pojawiać się w zegarkach na początku XX wieku, początkowo jedynie jako wskazanie dnia miesiąca. Rozwinęły się około lat 50., wraz z pojawieniem się zegarków lotniczych.
Date
Date to najprostszy rodzaj datownika w zegarku, który wskazuje wyłącznie dzień miesiąca. Ma najczęściej okienkowy wyświetlacz daty wokół krawędzi tarczy zegarka na godzinie 3, 4 lub 6. Rejestruje datę z dnia na dzień, co oznacza, że korekta ręczna będzie musiała zostać wykonana, jeśli miesiąc jest krótszy niż 31 dni. Zegarek nie rozróżni, czy dany miesiąc to luty, czy maj. Niektóre modele mają dostępną również opcję szybkiego ustawiania daty, która zapewnia prosty sposób ustawienia jej poprzez wyciągnięcie koronki do drugiej pozycji i obrócenie jej.
Wielki datownik (Big Date)
Następnym na naszej liście jest zegarek z funkcją datownika Big lub Large Date (tzw. duża lub panoramiczna data) Jest nieco bardziej wyrafinowany niż zwykły datownik z dwoma pojedynczymi okienkami i większymi cyframi, które zapewniają doskonałą czytelność. Wskazuje on także na dzień tygodnia w formie tekstowej. Mechanizm zmiany daty w takim datowniku jest bardzo prosty. W przypadku 31. dnia miesiąca po naciśnięciu bocznego przycisku po prostu zostaje zamrożona cyfra 1, a zamiast 3 pojawia się puste pole.
Double Down
To komplikacja zegarka poza dniem miesiąca wskazująca także na dzień tygodnia oraz nazwę miesiąca. Zazwyczaj przy tego rodzaju datownikach stosuje się nazwę dnia tygodnia i miesiąca w formie słownej albo skrótu, natomiast dzień kalendarzowy występuje w formie eleganckiego wskaźnika. Ze względu na wielość komplikacji i konieczność ich wygodnego rozmieszczenia na tarczy zegarka, zazwyczaj elegancki alfabetyczny wyświetlacz dni tygodnia znajduje się na górze, a nieinwazyjny wskaźnik dnia kalendarzowego umieszczony jest na dole. Doskonale pasuje to do zegarków lotniczych.
Potrójny datownik
Ten typ datownika to połączenie nazwy dnia, daty kalendarzowej i miesiąca w jednym pakiecie. Czasami do mieszanki dodaje się nawet fazę księżyca (jest to wówczas tak zwany zegarek astronomiczny). Dość powiedzieć, że to kolejne praktyczne i wizualne ulepszenie w repertuarze komplikacji zegarka kalendarzowego. Istnieje nawet zegarek tygodniowy. Jednak jest to raczej rzadki dodatek i tak naprawdę mało osób korzysta z takich funkcji.
Jak działa datownik?
Samo pokazywanie daty na tarczy zegarka wydaje się być niezbyt skomplikowaną funkcją i tak samo nieskomplikowana jest budowa datownika zegarka. Musi on być w końcu zrobiony w taki sposób, aby nie wpływać na parametry chodu zegarka, między innymi nie opóźniać go. Datownik w zegarkach energię do działania ma z samej sprężyny naciągu bazowego. Tak więc zasila się podstawową funkcją zegarka, nie wpływając tym samym na błędy w pomiarach. Z tego powodu datownik jest najczęściej spotykaną komplikacją zegarka, obecną w ofercie wszystkich firm zegarmistrzowskich.